اصل عقلاییاصل عقلایی به اصلِ اعتبار یافته از بنای عقلا اطلاق می‌شود. اصل عقلایی بنای عملی عقلا بر چیزی است. ۱ - تعریف اصل عقلایی۱.۱ - یکماصل عقلایی، اصلی است که منشا اعتبار آن بنای عقلا است، مانند: اصول لفظی عقلایی که عقلای عالم آن‌ها را در خطاب‌ها و گفته‌های خودشان به کار می‌برند، از جمله: اصالت اطلاق ، اصالت عموم ، اصالت حقیقت و اصالت ظهور ، که مدرک حجیت آن‌ها بنای عقلا است، زیرا عقلای عالم به آن‌ها تمسک می‌کنند و این بنا، مورد امضای شارع و یا دست کم عدم منع او قرار گرفته است. بعضی از اصولی‌ها اعتقاد دارند دو اصل عملی استصحاب و برائت از اصول عقلایی است. [۴]
سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج۶، ص۲۸۵.
[۵]
تلخیص الاصول، ملکی، حبیب الله، ص۱۶۱.
۲ - دوماصل عقلایی اصلی است که اعتبار و حجیت آن نزد عقلا ثابت است، همچون بنای عقلا بر عمل به ظهورات و اطلاقات کلام که اصل ظهور و اصل اطلاق از اصول لفظی ( اصل لفظی) از آن ناشی شده است. ۳ - حجیت اصل عقلاییحجیّت و اعتبار این اصل، منوط به امضای شارع - هر چند به سکوت و منع نکردن از عمل به آن - است. ۴ - عناوین مرتبطاصل عملی عقلایی. ۵ - پانویس
۶ - منبعفرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۲۱۰، برگرفته از مقاله «اصل عقلایی». فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام،ج۱،ص۵۵۶ رده‌های این صفحه : اصول عقلیه | اصول فقه
|